Badania jakościowe w pracy licencjackiej i magisterskiej

Ostatnia aktualizacja 14 września 2024

Badania jakościowe w pracy licencjackiej i magisterskiej to opcja dla ambitnych studentów. Czy warto wybierać badania jakościowe do swojej pracy? Jakie są najlepsze metody jakościowe? Jeśli chcesz zdobyć kompleksową wiedzę o badaniach jakościowych to zapoznaj się z tym artykułem. 

Potrzebujesz szybkiej pomocy z rozdziałem metodologicznym lub badawczym?
Kliknij poniżej 
–> Rozdział badawczy i metodologiczny. Pomoc w pisaniu
–> Pobierz wzory rozdziałów metodologicznych
–> Wzory rozdziałów badawczych

Badania jakościowe w pracy licencjackiej i magisterskiej- definicja

Badania jakościowe, są takim rodzajem badań, które skupiają się na pogłębionej analizie jakiegoś zjawiska. Ich celem jest lepsza i bardziej dokładna analiza danego zjawiska niż w przypadku badań ilościowych. Źródło Magister na 5.

Badania jakościowe -to musisz wiedzieć!

• W badaniach jakościowych nie wykorzystujesz pomiaru liczbowego i nie zbierasz danych liczbowych.
• Stosujesz techniki mające na celu zdobycie wiedzy na dany temat. Dążysz do zdobycia dobrej informacji, niewidocznej na pierwszy rzut oka. Szukasz czegoś, co pozwoli Ci lepiej zrozumieć rzeczywistość.
• Jeśli decydujesz się na badania jakościowe, Twoim celem jest poszerzenie, pogłębienie wiedzy o danym zjawisku, odkrycie czegoś nowego, a także lepsze zrozumienie badanego zjawiska.
• Badane osoby mogą swobodnie wypowiedzieć się na dany temat. Ty nie podsuwasz i nie sugerujesz im gotowych odpowiedzi. Badani mają możliwości pogłębionej odpowiedzi, pójścia dalej. Ty musisz mieć cierpliwość, by ich wysłuchać i wyciągnąć odpowiednie wnioski.
• Badania jakościowe stosujesz, gdy chcesz dotrzeć do nietypowych danych, zobaczyć zagadnienie z innej perspektywy.
• Każdy rozdział badawczy w badaniu jakościowym jest trochę inny. Nie zastosujesz gotowych schematów rozdziałów (nie do końca… my mamy schematy badań jakościowych, przeczytasz o tym dalej).
• W Twoim rozdziale badawczym nie będziesz miał statystyki, wykresów i analizy cyferek. Jeżeli tego nie lubisz, badania jakościowe są dla Ciebie.
• Badania jakościowe to dobry pomysł na pracę magisterską. Jeżeli już obroniłeś licencjat, ankietę uważasz za zbyt prostą i banalną, badania jakościowe są dla Ciebie.
• Potrzebujesz małej próby badawczej od 1 do 30 osób.
• Wyników z badań jakościowych nie możesz odnieść na całą populację, odnoszą się tylko do badanej próby. Przykładowo, jeżeli badasz rolnika, który codziennie wypija na śniadanie 4 Małe Łomże Mocne (zwane laleczkami), to nie znaczy, że każdy rolnik w Polsce tak robi.
• Badania jakościowe są dużo trudniejsze od badań jakościowych.

Na jakich kierunkach studiów można przeprowadzić badania jakościowe?

Jeśli bardzo Ci zależy to praktycznie na każdym. Najczęściej badania jakościowe przeprowadza się na kierunkach, gdzie analizujesz ludzkie zachowanie, reakcje, postępowanie. Tam, gdzie uzyskasz wiele cennych informacji z analizy konkretnego przypadku.

Zazwyczaj są to takie kierunki studiów jak:

• socjologia,
• psychologia,
• marketing,
• pedagogika,
• resocjalizacja,

W badaniach jakościowych musisz być bardzo kreatywny, więc raczej nie będziesz miał problemu ze znalezieniem tematu badań do Twojego kierunku.

Jak masz dobry pomysł, to możesz przeprowadzić eksperyment na kierunku muzycznym. Sky is the limit.

Metody jakościowe w pracach dyplomowych. Jaką metodę jakościową wybrać do swojej pracy?

Skup się, bo teraz będzie ciekawie. Będziesz musiał podjąć najważniejszą decyzję, która zadecyduje o powodzeniu Twoim badań. Musisz wybrać odpowiednią metodę do badań jakościowych. Najpierw dowiedz się wszystkiego o metodach badawczych. Przeczytaj artykuł:

Metody badawcze w pracy licencjackiej i magisterskiej >>

Poniżej omawiam metody jakościowe w kolejności od najłatwiejszych do najtrudniejszych. Czytaj uważnie i koniecznie zobacz linkowane artykuły.

Metoda jakościowa- ankieta z pytaniami otwartymi

Pewnie teraz pukniesz się w głowę i powiesz – „Co ten Magister na 5  pier*****. Przecież ankieta to metoda wybitnie ilościowa.”

Zgadzam się całkowicie, ale jak dodasz kilka pytań otwartych, wzbogacisz ankietę o element badań jakościowych. Gdy zbierzesz sporo odpowiedzi, to wyjdzie na prawdę dobre badanie i wyciągniesz ciekawe, pogłębione jakościowe wnioski.

Jest jedno ale… promotor wymagający badań jakościowych musi zaakceptować ten pomysł. To Ty musisz pokazać, że zrobisz dobre połączenie badań jakościowych z ilościowymi i nie będzie to droga na skróty.

Naprawdę warto, abyś spróbował! Od wielu naszych klientów otrzymaliśmy informację zwrotną, że ten sposób przechodzi. Dzięki dobrej ankiecie robią połączenie badania ilościowego i jakościowego.

Przykład zastosowania metody jakościowej ankiety z pytaniami otwartymi

Temat badania: Ankieta przeprowadzona z pracownikami wybranego przedsiębiorstwa na temat roli kierownika w rozwoju zawodowym pracowników.

Pytania otwarte: 4 pytania otwarte i wiele miejsca na odpowiedzi dla osób, które chcą napisać więcej. Tak to wygląda na przykładzie.

Wystarczy, że 20 osób odpowie na te pytania i już masz super materiał na badania jakościowe.

Dowiedz się więcej na temat ankiety

Ankieta w pracy licencjackiej i magisterskiej>>
Przykładowe ankiety do pracy dyplomowej>>
Przykładowe rozdziały badawcze z ankietami>>

Metoda jakościowa- wywiad

Wywiad pozwala bardzo mocno wgryźć się w temat, poznać zależności pomiędzy zjawiskami czy procesami. Rozmawiając twarzą w twarz, dowiesz się więcej i zrobisz porządne badania jakościowe.

Wywiad jest powszechnie uważany za najłatwiejszą metodę badań jakościowych. Możesz go zrobić też bardzo szybko i łatwo. Czasami wystarczy przeprowadzić 1-5 wywiadów i jest ok.

Dodatkowo rozdział badawczy i metodologiczny do pracy z wywiadem da się zrobić według schematu. Nie musisz improwizować. My mamy takie schematy z 18 kierunków.

Przykłady zastosowania metody jakościowej wywiadu

Przykład 1. Wywiad z kilkoma właścicielami gospodarstw agroturystycznych na temat agroturystyki jako alternatywy dla prowadzenia działalności gospodarczej

Przykład 2. Wywiad przeprowadzony z nauczycielami szkoły podstawowej na temat determinantów otyłości u dzieci i młodzieży w wieku szkolnym

Przykład 3. Wywiad przeprowadzony z dietetykami na temat cateringu dietetycznego i jego miejsca we współczesnym odżywianiu

Dowiedz się więcej na temat wywiadu

Wywiad w pracy licencjackiej i magisterskiej >>
Przykładowe wywiady do pracy dyplomowej >>
Przykładowe rozdziały badawcze z wywiadami >>

Metoda jakościowa- analiza dokumentów

W badaniach jakościowych jak nie chcesz, to nie musisz z nikim rozmawiać. Możesz wybrać metodę jakościową, która polega na analizie danych już istniejących, zapisanych i zarchiwizowanych. W badaniach jakościowych możesz wybierać i przebierać wśród wielu rodzajów treści, takich jak:

• książki,
• dzienniki wideo,
• czasopisma,
• fotografie,
• reklamy: drukowane, telewizyjne, filmowe,
• roczniki statystyczne,
• roczniki prawne,
• e-maile,
• strony internetowe,
• pamiętniki,
• nagrania wideo programów telewizyjnych,
• nagrania wideo wywiadów i fokusów,
• różne dokumenty, książki, czasopisma,
• zapisy grupowych dyskusji na czatach,
• internetowe archiwa prasowe,
• filmy,
• domowe nagrania wideo,
• nagrania wideo sesji laboratoryjnych.

I setki innych, które Ci przyjdą do głowy. O większości przeczytasz w tym artykule:

Analiza dokumentów w pracy licencjackiej i magisterskiej>>

Przykład zastosowania metody jakościowej analizy dokumentów

Temat badania: Wpływ ciągłego ulepszania strony internetowej na wyniki pozycjonowania na przykładzie strony Magister na 5.

Opis badania: Studiujesz zarządzanie i bardzo interesujesz się pozycjonowaniem. Chcesz się tym zająć w przyszłości. Wybrałeś temat, który jest Twoją pasją, ja zgodziłem Ci się udostępnić trochę dokumentów.

Analizowane dokumenty:
Udostępniłem Ci dane z dwóch stron bloga:

Metody badawcze >>
Rozdział metodologiczny >>

Dałem Ci:

• historie wyświetleń z Google Analytics,
• mapy ciepła,
• historię zmian strony,
• linkowanie zewnętrzne,
• linkowanie wewnętrzne.

Na podstawie tych danych możesz bez problemu zrobić bardzo dobry rozdział badaczy.

Trudne? Tak. Ale jak interesujesz się pozycjonowaniem, powinieneś sobie poradzić.

Dowiedz się więcej na temat metody jakościowej analizy dokumentów

Analiza dokumentów w pracy licencjackiej i magisterskiej >>
Przykładowe rozdziały badawcze z analizą dokumentów >>

Metoda jakościowa- obserwacja

Metoda obserwacji z założenia wydaje się bardzo łatwa. Składa się z 4 elementów:

• zadawania dobrych pytań,
• obserwowania kogoś lub czegoś przez konkretny czas,
• wyciągnięciu wniosków,
• napisania części badawczej.

W praktyce jest dużo trudniej, dlatego też studenci jak ognia unikają tej metody jakościowej.

Przykłady zastosowania metody jakościowej obserwacji

Przykład 1

Temat badania: Przyczyny wyuczonej bezradności „klientów” MOPS w gminie X

Zostajesz zaproszony na spotkanie długoletnich bezrobotnych z doradcą zawodowym. Spotkanie jest nagrywane. Potem analizujesz nagrania i szukasz przyczyn wyuczonej bezradności badanych osób.

Przykład 2

Temat badania: Odkrycie błędów popełnianych w procesie obsługi klienta sklepu X

Słuchasz rozmów telefonicznych handlowców z firmy X nagranych w okresie 21.03.2022- 29.03.022. Analizujesz, co idzie nie tak, w procesie obsługi klienta.

Przykład 3

Temat badania: Analiza aspiracji zawodowych i życiowych uczniów z Liceum Ogólnokształcącego w miejscowości  Z.

Uczestniczysz w spotkaniu z uczniami 3 klasy liceum na godzinie wychowawczej. Spotkanie jest nagrywane, potem na spokojnie analizujesz wypowiedzi młodzieży.

Dowiedz się więcej na temat metody jakościowej obserwacji

Metoda obserwacji w pracy licencjackiej i magisterskiej >>
Przykładowe rozdziały badawcze z obserwacją  >>

Metoda jakościowa- studium przypadku

Studium przypadku to wybitnie jakościowa metoda. Najważniejsze, aby Twój badany przypadek był naprawdę nietypowy i niestandardowy. Im ciekawszy obiekt badawczy, tym lepsze badania i wnioski.

Pamiętaj- obiekty typowe Cię nie interesują! Jeżeli chcesz zbadać typowe obiekty i zachowania wybieraj ankietę.

Przykłady zastosowania metody jakościowej studium przypadku

Tak się składa, że mamy na sklepie kilkanaście przykładów studium przypadku. I ta liczba cały czas rośnie, jeżeli Ty czegoś potrzebujesz- daj znać! Przygotujemy coś specjalnie dla Ciebie!

Poniżej skrótowe omówienie tych przykładów. Jeżeli chcesz więcej, możesz pobrać każde ze studium przypadku.

Przykład 1

Temat badania: Studium przypadku dziecka z autyzmem

Charakterystyka i historia chłopca, u którego wykryto autyzm. Omówienie stanu zdrowia, sytuacji rodzinnej, codziennego funkcjonowania. Analiza dostępnej dokumentacji i analiza własnych obserwacji. Diagnoza i propozycje działań, opis wniosków i zaleceń.

Zobacz te studium przypadku >>

Przykład 2

Temat badania: Studium przypadku dziecka z trudnościami w nauce

Opis przypadku Tomka, 8-letniego chłopca, ucznia II klasy szkoły podstawowej, mającego problemy w nauce. Charakterystyka chłopca, sytuacji rodzinnej i jego dotychczasowego rozwoju, analiza dokumentacji i obserwacja własne.

Identyfikacja problemu, analiza możliwych rozwiązań, przedstawienie własnych wniosków i zaleceń.

Zobacz te studium przypadku >>

Przykład 3.

Temat badania: Studium przypadku pacjenta z chorobą nowotworową

Analiza przypadku 50-letniego mężczyzny, u którego zdiagnozowano raka płuc. Analiza potencjalnych przyczyn choroby, jej przebieg i zastosowanego leczenia. Identyfikacja głównych problemów, opis planowanych działań mających pomóc choremu.

Zobacz te studium przypadku >>

Dowiedz się więcej na temat metody jakościowej studium przypadku

Studium przypadku w pracy licencjackiej i magisterskiej >>
Przykładowe rozdziały badawcze ze studium przypadku >>

Metoda jakościowa- eksperyment

Eksperyment to najprościej mówiąc wprowadzenie nowego elementu do zastanego układu i obserwacja, jakie zmiany wywoła. Zdecydowanie najtrudniejsza metoda badań jakościowych, tutaj myślisz sam i musisz wykazać się wielką kreatywnością.

Stosujesz ją na własną odpowiedzialność!

W eksperymencie dużym zagrożeniem jest to, że bardzo łatwo wymyślić temat i uwierzyć, że jest się bardzo mądrym. Największą trudnością jest przeprowadzenie i opisanie eksperymentu. Dlatego często przygoda studentów kończy się na wymyśleniu tematu, nie są w stanie udźwignąć badań.

Przykłady zastosowania metody jakościowej eksperymentu

Przykład 1

Eksperyment polegający na wprowadzeniu do 3 klasy Szkoły Podstawowej w pewnym mieście X, nowego ucznia Abdula, który przeciętnie mówi po polsku, dodatkowo jest czarnoskóry.

Wynik eksperymentu to obserwowanie i wnioski z tego, jak uczniowie zareagowali na Abdula. Czy się zintegrowali z chłopcem, pomogli mu, czy przyjęli go do grupy rówieśniczej, itp.

Przykład 2

Wyobraź sobie świetnie zorganizowany zespół 15 fachowców budujących domy modułowe. Praca idzie szybko i sprawie, bo pracują na akord i dobrze zarabiają.

Eksperyment polega na wprowadzeniu leniwego Pana Mietka, który lubi wypić i spóźnia się do pracy. Wynik to wnioski z obserwacji, jak Mietek wpłynie na zespół świetnie zorganizowanych pracowników.

Dowiedz się więcej na temat metody jakościowej eksperyment

Eksperyment w pracy licencjackiej i magisterskiej >>

Zalety badań jakościowych w pracach dyplomowych

1. Super sprawa dla ambitnych studentów

Jak czujesz niedosyt, buzujesz kreatywnością, ankieta jest według Ciebie za prosta, to badania jakościowe są właśnie dla Ciebie. Popracujesz więcej, trochę się pomęczysz, ale zrobisz super badania. Kto wie, może otworzą Ci drogę do dalszej kariery naukowej lub dobrej pracy?

Bardzo ważne! Musisz mieć spoko promotora, który Ci poradzi i pomoże. Szukaj raczej osoby ambitnej, która nie boi się takich badań. Inaczej masz małe szanse na zrobienie i skończenie takiej pracy.

2. Zdobędziesz nowe, pogłębione informacje o danym zjawisku

Przykładowo, z solidnie przeprowadzonego wywiadu z prezesem banku, dowiesz się dużo więcej niż z ankiety z wyłącznie pytaniami zamkniętymi, skierowanej do setki pracowników tego banku.

3. Lepiej zrozumiesz analizowane zjawisko

Dla przykładu, czujna obserwacja zachowania dnia codziennego żula spod sklepu, da Ci więcej przemyśleń i wniosków niż najbardziej wybitna literatura na temat alkoholizmu.

4. Dostaniesz lepszą ocenę z pracy

Jeżeli masz kumatego promotora i komisję, na pewno docenią Twój trud i czas poświęcony na zrobienie nieszablonowych badań.

Wady badań jakościowych w pracach dyplomowych

1. Czasochłonne

Zrozumienie idei badań jakościowych- około tygodnia.

Wybranie i przemyślenie tematu badań- około tygodnia.

Znalezienie dobrego obiektu badań- tutaj masz duże ramy czasowe, bo może być to jeden dzień, a może trwać nawet kilka miesięcy. Na koniec obiekt może zrezygnować.

Zrobienie badań i rozdziału badawczego – min. 2 tygodnie, zazwyczaj dużo dłużej.

Poprawki- nie wiadomo. Podobno do badań jakościowych nie ma schematu. Więc promotor może wszystko odrzucić, twierdząc, że on miał inną wizję.

Dla porównania jak wybierzesz badania ilościowe np. niezawodną ankietę, czas przygotowania wszystkiego maksymalnie 2 tygodnie (da się nawet w 1 dzień, sprawdzone przez tysiące studentów).

2. Trudne

Musisz mieć duże pojęcie o pisaniu i znać się na podjętym temacie. Będziesz musiał wykazać się kreatywnością i dużo improwizować. A na końcu przekonać promotora i komisję, że Twój tok myślenia jest słuszny.

3. Podatne na subiektywną opinię badacza

Tutaj nie analizujesz wykresów. Sam interpretujesz zebrane dane. Ale to Twoja interpretacja.

Ty możesz twierdzić, że polscy przedsiębiorcy to wspaniali ludzie, którzy rozwinęli nasz kraj. Natomiast 70-letni przewodniczący komisji, który w latach osiemdziesiątych żył jak pączek w maśle i nienawidzi kapitalizmu, twierdzi, że jest zupełnie inaczej.

Jak myślisz, kto ma przewagę w tym konflikcie? Student czy szanowny przewodniczący?

4. Nie ma uniwersalnych schematów pisania rozdziałów badawczych i metodologicznych w badaniach jakościowych.

Na szczęście to nie do końca prawda. Czytaj dalej.

Czy naprawdę w badaniach jakościowych każdy rozdział badawczy i metodologiczny jest inny? Nie ma schematów tych rozdziałów?

Wszystkie znane mi źródła są bezlitosne i piszą.

Badania jakościowe w pracy dyplomowej są mało usystematyzowane. Schemat rozdziału badawczego i metodologicznego jest zawsze inny.

Dla Ciebie, Drogi Studencie, znaczy to mniej więcej tyle:

Jak jesteś ambitny, to nie możesz liczyć na pomoc. Jak wybrałeś badania jakościowe, to rozdział badawczy i metodologiczny musisz rzeźbić od podstaw. Nie ma schematów- radź sobie sam!!

Na szczęście Magister na 5 lubi iść pod prąd. I przygotowałem schematy rozdziałów metodologicznych i badawczych zrobionych na podstawie jakich badań? Niespodzianka- jakościowych.

Wzory rozdziałów badawczych z badaniami jakościowymi

• Ankieta z pytaniami otwartymi>>
• Wywiad >>
• Studium przypadku >>
• Obserwacja >>
• Analiza dokumentów >>

Czy te schematy zawsze zadziałają? Oczywiście, że nie.

Czy możesz przerobić taki schemat i zrobić swój dobry rozdział? Oczywiście, że tak. Szczególnie, że masz duże pojęcie na temat pisania. W końcu wybrałeś badania jakościowe:)

Jak w łatwy sposób dodać badania jakościowe do swojej pracy dyplomowej?

Zawsze trzeba ułatwić sobie życie. Szczególnie przy pisaniu pracy. Możesz mieć wymagającego promotora, który żąda, abyś zrobił badania jakościowe. A Ty przeczytałeś ten artykuł i już dobrze wiesz, że nie chcesz tego robić. Jak uspokoić promotora?

Dodaj do swojej ankiety kilka pytań otwartych. Ich analiza to badania jakościowe.

Zaproponuj taką opcję dla promotora. Jak się zgodzi, to właśnie zaoszczędziłeś kilkadziesiąt godzin pracy. Udało się? Daj znać w komentarzu.

Zanim pójdziesz z tą propozycją, dowiedz się wszystkiego na temat ankiety.

Ankieta w pracy dyplomowej wszystko, co musisz wiedzieć >>

Co zrobić, jeżeli ankieta nie przejdzie? Jaki jest najłatwiejszy sposób na badania jakościowe?

Dodaj do swojej pracy wywiad. Jeżeli znajdziesz konkretną osobę, to często wystarczy jeden pogłębiony wywiad. Jedna dobrze przeprowadzona rozmowa z ciekawą osobą pozwoli Ci dowiedzieć się więcej niż 100 ankiet ze statycznymi kowalskimi.

My mamy bardzo dużo materiałów, które pomogą Ci w zrobieniu i opisaniu dobrego wywiadu. Sprawdź ⬇⬇

Przykładowe wywiady >>

Przykładowe rozdziały badawcze z wywiadami >>

Jaka powinna być próba badawcza do badań jakościowych?

Tak jak wspominałem na samym początku, próba badawcza w badaniach jakościowych jest niewielka. Od 1 do 30 osób.

Jednak ta próba musi być jakościowa. Muszą to być ciekawe, niestandardowe osoby, które coś wniosą do Twojego badania.

Typowe, standardowe jednostki Cię nie interesują! 

Pomoc przy badaniach w pracy dyplomowej

Potrzebujesz pomocy z rozdziałem metodologicznym lub badawczym?
Napisz»

Przygotowaliśmy bardzo dużo dodatkowych materiałów. Dzięki nim sam zrobisz badania jakościowe w pracy dyplomowej.

Wzory rozdziałów metodologicznych»
Wzory rozdziałów badawczych»

Jeżeli dalej masz wątpliwości, napisz. Wspólnie rozwiążemy Twój problem.

Napisałem rozdział badawczy. Co dalej?

Zobacz, jakie materiały mogę Ci jeszcze zaproponować:
–> Sklep Magistra na 5

✔ Przygotuj wstęp
Wstęp do pracy dyplomowej. Jak go przygotować?

✔ Przygotuj zakończenie
Jak napisać zakończenie do pracy dyplomowej?

Nie zapomnij o prezentach!