Ostatnia aktualizacja 9 stycznia 2023
Czasami w metodologii badań wymagane jest podanie zmiennych i wskaźników. To dosyć proste, o ile wiesz, o co chodzi. Jak dodać zmienne i wskaźniki do swojej pracy dyplomowej? Dowiesz się, gdy przeczytasz artykuł do samego końca.
Obejrzyj poniższe nagranie i dowiedz się:
- Czym są zmienne w badaniach w pracach dyplomowych?
- Jakie są rodzaje zmiennych w pracach licencjackich i magisterskich?
- Czym różni się zmienna zależna od niezależnej?
- Jakie są przykłady zmiennych zależnych?
- Jakie są przykłady zmiennych niezależnych?
- Czym są wskaźniki w badaniach?
- Jak dobrać wskaźnik do zmiennej?
- Jakie są rodzaje wskaźników?
- Jakie są przykłady zmiennych i wskaźników?
Zobacz mapę myśli do tego nagrania
Jak nie chcesz oglądać filmiku, możesz przeczytać transkrypcje nagrania. Warto! Wrzuciliśmy sporo dodatkowych informacji ⬇⬇
Zmienne i wskaźniki w pracy dyplomowej
W przypadku badań empirycznych często istotnym ogniwem jest wskazanie zmiennych oraz wskaźników. Jest to bardzo pomocne podczas weryfikowania hipotez. Dlatego też to nagranie jest poświęcone tematyce zmiennych i wskaźników w pracy dyplomowej.
Zmienna w pracy dyplomowej- definicja trudna
Pewna kategoria zjawisk, których wielkość, intensywność, częstość występowania może ulec zmianie zależnie od okoliczności.
Zmienna w pracy dyplomowej – definicja trudna. Źródło: Zbigniew Skorny, ,,Prace magisterskie z psychologii i pedagogiki. Przewodnik metodologiczny dla studiujących nauczycieli”. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1984. Pobierz definicje do metodologii badań>>
Zmienna w pracy dyplomowej- definicja od Magistra na 5
Zmienna jest cechą, właściwością danego obiektu badawczego.
Zmienna w pracy licencjackiej i magisterskiej – definicja łatwa. Źródło: Magister na 5

Zmienna zależna i niezależna – najważniejszy podział zmiennych
Istotą badań jest wskazanie, jakie związki zachodzą pomiędzy poszczególnymi zmiennymi, stąd wynika pewien podział zmiennych. Najważniejsze z nich to: zmienna zależna i niezależna.
Zmienna niezależna w pracy dyplomowej- definicja
Zmienna, której wartości w analizie traktuje się jako dane i nie próbuje wyjaśniać.
Zmienna niezależna w pracy dyplomowej – definicja. Źródło: E. Babbie, Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2003.
Zmienna niezależna- definicja od Magistra na 5
Zmienna niezależna:
- Inna nazwa- wyjaśniająca, predykcyjna.
- Zmienna niezależna to właściwość, która w badaniu nie ulega zmianie. Nie ulega wpływowi żadnej innej zmiennej.
- Zmienna niezależna jest cechą przedmiotu, wyjaśniającą badane zjawisko i której wartości powodują zmiany w wartościach zmiennych zależnych.
- W badaniu będziesz dokonywał tylko pomiaru zmiennej niezależnej, nie możesz ją manipulować.
- Jej określona wartość, ma wpływ na wartości innych zmiennych.
- Zmienne niezależne powodują zmiany w zmiennych zależnych.
- Zmienna niezależna jest powiązana ze zmienną zależną i jest przyczyną zmian jej wartości.
Przykłady zmiennych niezależnych
- Płeć,
- wiek,
- wykształcenie,
- miejsca zamieszkania,
- stan cywilny,
- sytuacja zawodowa,
- długość stażu pracy w zawodzie,
- stan cywilny,
- poziom dochodu,
- warunki eksperymentu, czyli coś, co w badaniu nie ulega zmianie.
Zmienne niezależne mogą też dotyczyć kwestii bliżej związanych z problematyką badawczą, np.:
- Łączny czas zmagania się z daną chorobą pacjenta.
- Czas, jaki minął od zabiegu.
- Ilość dzieci.
- Stopień zaburzeń depresyjnych.
- Liczba komputerów w szkole.
Pytania dotyczące zmiennych niezależnych zamieszcza się w metryczce badań.
Zmienna zależna w pracy dyplomowej- definicja
Zmienna, co do której zakłada się, że jest powodowana przyczynowo lub uzależniona od innej zmiennej.
Zmienna zależna w pracy dyplomowej – definicja. E. Babbie, Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2003.
Zmienna zależna w pracy dyplomowej- definicja od Magistra na 5
- Inna nazwa- wyjaśniana, kryterialna.
- Zmienna, którą będziesz wyjaśniał w swoim badaniu. Będziesz też badał związki z tymi zmiennymi, od których one zależą.
- Jest to zmienna podlegająca wpływom innych zmiennych w badaniu.
- Jej wartość wynika z wartości zmiennej niezależnej.
- Zmienne zależne stanowią skutek w danym badaniu.
- Zmienne zależne w danym procesie, zdarzeniu, zjawisku, strukturze ulegają zmianom.
Wiem, że teraz możesz czuć się trochę zagubiony, więc podaję przykłady.
Przykłady zmiennych zależnych
- Umiejętności,
- wiedza na jakiś temat,
- stan zdrowia badanej osoby,
- nastawienie ucznia do szkoły,
- sympatia do nauczyciela,
- zainteresowanie (lub brak) danym przedmiotem,
- cechy osobowości badanych.
Zmienna zależna wynika zawsze ze zmiennej niezależnej
Przykłady zmiennych zależnych i niezależnych w badaniach
Zmienna zależna i niezależna w badaniach. Przykład 1.
Temat badania: Wiedza na temat zdrowego odżywania w zależności od płci.
Zmienną niezależną w tym przypadku będzie płeć – która jest stała i nie podlega wpływom innych zmiennych.
Zmienną zależną będą zachowania zdrowotne- które będą mierzone i sprawdzane podczas badania pod kątem zależności od płci.
Zmienna zależna i niezależna w badaniach. Przykład 2.
Temat badania: Wpływ płci na sprawność fizyczną.
Zmienna niezależna: Płeć.
Zmienna zależna: Sprawność fizyczna.
Zmienna zależna i niezależna w badaniach. Przykład 3.
Temat badania: Wpływ wykształcenia na znajomości języków obcych.
Zmienna niezależna: Wykształcenie.
Zmienna zależna: Znajomość języków obcych.
Zmienna zależna i niezależna w badaniach. Przykład 4.
Temat badania: Wpływ choroby refluksowej przełyku na jakość życia pacjentów.
Zmienna niezależna: płeć, okres chorowania na daną chorobę, częstotliwość hospitalizacji, sytuacja rodzinna.
Zmienna zależna: Jakość życia.
Zmienna zależna i niezależna w badaniach. Przykład 5.
Temat badania: Wpływ kofeiny na sprawność umysłową.
Zmienna niezależna: Ilość kofeiny dostarczonej do organizmu.
Zmienna zależna: Sprawność umysłowa.
Kto uznaje, czy zmienna jest zależna czy niezależna?
Autor badania uznaje określone zmienne za zależne lub niezależne.
Zmienna interweniująca w pracy dyplomowej
Zmienna interweniująca- to rodzaj zmiennej stanowiącej łączące ogniwo pomiędzy zmienną zależną i niezależną. Ta zmienna to czynnik wewnętrzny, który może modyfikować wpływ warunków zewnętrznych na zachowanie.
Przykłady zmiennej interweniującej:
- fizjologiczne właściwości organizmu,
- procesy motywacji,
- samopoczucie osób badanych,
- napięcie emocjonalne.
Kolejny etap to ustalenie wskaźników do zmiennych.
Wskaźniki zmiennych- definicja trudna
Wskaźnik zdarzenia (własności) – Z to takie zdarzenie (taka własność) W, że stwierdzenie (jej) istnienia, pojawienia się lub stopnia intensywności bądź faktycznie jest wykorzystane jako przesłanka, bądź zasadnie nadaje się na przesłankę wnioskowania, iż w określonych przypadkach z pewnością, z określonym prawdopodobieństwem lub przynajmniej z prawdopodobieństwem wyższym niż przeciętne wystąpiło zdarzenie (własność) Z”
Wskaźniki zmiennych – definicja trudna. Źródło: S. Nowak, Metodologia badań społecznych, PWN, Warszawa 1985, s.165. Pobierz definicje do metodologii badań>>
Wskaźniki zmiennych- definicja łatwa
Wskaźnikiem będzie każda właściwość, fakt, wydarzenie, stan, objaw bądź proces, który jest możliwy do zaobserwowania i na podstawie którego można poznać, że wystąpiło określone zjawisko, bądź cecha.
Wskaźniki zmiennych – definicja trudna. Źródło: Magister na 5
3 rodzaje wskaźników zmiennych
Wskaźniki w oparciu, o które wnosimy o zajściu określonego zjawiska. Mogą być różnorodne. Wynika to z charakteru wskazywanego przez wskaźniki zjawiska i od typu związku, który łączy te wskaźniki z konkretnym zjawiskiem.
Wskaźniki empiryczne
Są stosowane wówczas, kiedy konkretne fakty mogą zostać zaobserwowane lub zadbane w sposób bezpośredni.
Są przydatne w wyrażaniu opinii społecznej. Wskaźnik opinii to wówczas wypowiedź badanej osoby na konkretny temat, czyli udzielona przez nią odpowiedź w ankiecie.
Wskaźnikiem empirycznym może być także np. alkomat świadczący o stopniu nietrzeźwości. Wynik badania alkomatem jednoznacznie wskazuje, czy osoba jest trzeźwa, czy też nie.
Wskaźniki definicyjne
Wynikają z definicji badanego zjawiska. Jeśli termin jest wyczerpujący, wskaźnik lepiej spełnia swoją rolę.
Na przykład, jeśli zmienną jest występowanie cukrzycy, wskaźniki definicyjne dobiera się na podstawie cech cukrzycy, znajdujących się w definicji tej choroby.
Wskaźniki inferencyjne
Nie definiują zjawiska wskaźnikowego, ale także nie są obserwowalne; o tym, iż określone zjawisko miało miejsce wnioskuje się w sposób pośredni.
Na przykład, zaczerwieniona twarz podczas publicznej wypowiedzi może świadczyć o tym, że osoba jest nieśmiała.
Przykłady wskaźników zmiennych
Jako przykłady wskaźników można wskazać, np.:
- typ odpowiedzi,
- konkretne zachowanie,
- zaczerwienioną twarz,
- poziom glukozy we krwi,
- poziom IQ,
- liczbę punktów otrzymaną w jakimś teście,
- procent odpowiedzi, itp.
Zmienne i wskaźniki w pracy dyplomowej- podsumowanie
Mam nadzieję, że powyższe nagranie wyjaśniało Ci trochę temat zmiennych i wskaźników.
Czy teraz jesteś w stanie wskazać zmienne i wskaźniki w swoim badaniu? Mam nadzieję, że tak, ale jeśli będziesz potrzebować pomocy, dawaj znać.
Pomoc przy badaniach w pracy dyplomowej
Potrzebujesz pomocy z rozdziałem metodologicznym lub badawczym?
Napisz»
Przygotowaliśmy bardzo dużo dodatkowych materiałów. Dzięki nim sam zrobisz badania w pracy dyplomowej.
Wzory rozdziałów metodologicznych»
Wzory rozdziałów badawczych»
Napisałem rozdział badawczy. Co dalej?
Naucz się pisać bez plagiatu. Sprawdź kurs online:
–> Piszę Bez Plagiatu. Kompleksowy kurs pisania prac
Zobacz, jakie materiały mogę Ci jeszcze zaproponować:
–> Sklep Magistra na 5
✔ Przygotuj wstęp
Wstęp do pracy dyplomowej. Jak go przygotować?
✔ Przygotuj zakończenie
Jak napisać zakończenie do pracy dyplomowej?