Ostatnia aktualizacja 14 września 2024
Czy promotor kazał zrobić Ci bibliografię w stylu APA i harwardzkim, a Ty nie wiesz, o co chodzi? Te style są szeroko stosowane w naukach humanistycznych i społecznych, dlatego ich zasady sporządzania bibliografii są niezwykle ważne dla wielu studentów.
W tym artykule poprowadzę Cię krok po kroku, jak poprawnie, szybko i bezboleśnie opracować bibliografię do Twojej pracy we wspomnianym stylu.
Potrzebujesz szybkiej pomocy z formatowanie pracy dyplomowej? ?♀️
–> Pomoc w formowaniu pracy licencjackiej i magisterskiej
–> Kurs formatowanie pracy dyplomowej
Pobierz prezent ?
–> Przykładowa praca licencjacka i planner pisania
–> Darmowy wzór rozdziału badawczego
–> Darmowy wzór rozdziału metodologicznego
Obejrzyj poniższe nagranie, a dowiesz się wszystkiego o bibliografii w stylu APA i harwardzkim w pracy dyplomowej:
- Jak prawidłowo formatować różne rodzaje źródeł?
- Jakie są podstawowe różnice między stylem APA a harwardzkim?
- Jakie są najczęstsze błędy w tworzeniu bibliografii i jak ich unikać?
Bibliografia w stylu APA i harwardzkim -podobieństwa i różnice
Styl APA ( skrót od American Psychological Association) czy harwardzki, to obok systemu oksfordzkiego, zdecydowanie najpopularniejsze sposoby cytowania źródeł naukowych w pracach licencjackich i dyplomowych studentów. Potocznie określane są jako style “autor- data”.
Choć zasady konstruowania bibliografii są zbliżone do siebie, to można wyodrębnić pewne różnice między tymi stylami. Różnice te dotyczą kolejności elementów źródła naukowego w zapisie bibliograficznym czy formatowania. Jednak, żeby nie robić Ci wody z mózgu, nie będę się skupiał nad tymi szczegółami…
Najważniejszą w tym momencie kwestią, na której musisz skupić uwagę, są wytyczne Twojej uczelni.
Niezależnie, czy jest to styl APA czy harwardzki, a może jeszcze oksfordzki, Twoim obowiązkiem jest przestrzegać wymogów uczelni przy konstruowaniu bibliografii, aby zrobić ją zgodnie ze standardami akademickimi. Wtedy będziesz miał pewność zaakceptowanej pracy przez promotora. I przy okazji mniej poprawek, które pożerają mnóstwo czasu, a ich skutkiem ubocznym może być choroba dwubiegunowa…?!
Co to jest bibliografia w stylu APA i harwardzkim?
Bibliografia w stylu APA lub harwardzkim to sposób prezentowania źródeł naukowych, na które powołujesz się w pracy. Jest to bardzo ważne, ponieważ umożliwia czytelnikom odnalezienie i zweryfikowanie tych pozycji bibliograficznych.
Bibliografia jest także potwierdzeniem Twojej pracy nad wnikliwym zbadaniem opracowywanego zagadnienia w pracach naukowych znawców tematu.
Natomiast zastosowanie wymaganego przez uczelnie systemu sporządzania bibliografii wprowadza porządek, czytelność i przejrzystość w pracy studenta.
Tworzenie bibliografii w stylu APA i harwardzkim w 7 krokach
Bibliografia najczęściej musi być podzielona na 4 rodzaje źródeł naukowych:
- Wydawnictwa zwarte, czyli książki.
- Wydawnictwa ciągle, czyli czasopisma.
- Akty prawne.
- Źródła internetowe.
Upewnij się, czy na Twojej uczelni obowiązuje przedstawiony przeze mnie podział źródeł naukowych. Pamiętaj, że w bibliografii zapisujemy wykorzystane w pracy źródła naukowe bez numerów stron.
Krok 1. Uporządkowanie źródeł naukowych według kategorii bibliografii
Pierwszym krokiem jest uporządkowanie pozycji bibliograficznych zgodnie z rodzajami źródeł naukowych, jakie obowiązują w wytycznych Twojej uczelni. Najczęściej spotykam się z podziałem przedstawionym jak wyżej, ale zdarza się, że kolejność kategorii jest zmieniona, więc sprawdź to!
Krok 2. Uporządkowanie pozycji bibliograficznych w kolejności alfabetycznej
Następnym krokiem jest posegregowanie źródeł w kolejności alfabetycznej według nazwisk autorów w każdej kategorii. Zadanie zaczynasz od nazwisk autorów i sortujesz je alfabetycznie.
Aby to zrobić w sposób automatyczny, zaznaczasz wszystkie pozycje z bibliografii, a następnie za pomocą przycisku z karty narzędzi sortujesz je zgodnie z alfabetem.
Krok 3. Uporządkowanie prac tego samego autora
Jeśli masz w pracy kilka publikacji tego samego autora, należy posortować je wg kolejności alfabetycznej tytułów, a nie jak często bywa- chronologicznie według dat publikacji. Ważne, aby zachować spójność i precyzję w bibliografii.
Krok 4. Prawidłowe formatowanie poszczególnych rodzajów źródeł naukowych według stylu APA i harwardzkiego z przykładami
Zasady prawidłowego zapisu poszczególnych pozycji bibliograficznych będę tłumaczyć na przykładach. To jest najlepszy i najszybszy sposób, żeby zrozumieć schemat zapisu.
Podczas formatowania zapisu pozycji bibliograficznych, czyli książek, aktów prawnych itd., szczególną uwagę zwróć na stosowanie interpunkcji (kropki, przecinki, dwukropki) oraz spacji zgodnie z przykładami w artykule, a przede wszystkim wytycznymi uczelni. Każda kropka czy spacja lub jej brak ma znaczenie w bibliografii. Wpływa też na ostateczną ocenę Twojej pracy przez promotora.
Zasady zapisu bibliograficznego wraz z przykładem umieściłem w tabeli. Myślę, że jest to najprostszy i najbardziej czytelny sposób zrozumienia reguł systemu sporządzania bibliografii.
Krok 5. Zapisywanie czasopism w bibliografii w stylu APA i w harwardzkim
Teraz przedstawię Ci schemat zapisu artykułów zaczerpniętych z branżowych czasopism. Pamiętaj, że źródła musisz czerpać z renomowanych wydawnictw ciągłych uznawanych w środowisku naukowo-akademickim.
Oto artykuł napisany przez Annę Nowak, Jana Kowalskiego B. i Zbigniewa Wiśniewskiego w 2019 roku. Tytuł artykułu to “Epidemiologia nowotworów”, zaś tytuł czasopisma, z którego pochodzi ten artykuł to “Medycyna wczoraj i dziś”.
Zasada zapisu artykułu z czasopisma naukowego:
Nazwisko, inicjał imienia. (w nawiasie rok wydania czasopisma). Tytuł artykułu. Nazwa czasopisma, numer czasopisma, s. strona początku-końca artykułu.
Przykład: Nowak, A., Kowalski, J. B., Wiśniewski, Z. (2019). Epidemiologia nowotworów. Medycyna wczoraj i dziś, 3, s. 26-38.
Krok 6. Zapisywanie aktów prawnych w bibliografii w stylu APA i harwardzkim
Kolejna kategoria źródeł naukowych w bibliografii to akty prawne. Akty powinny się znaleźć w każdej pracy licencjackiej czy magisterskiej, bo świadczą o jej rzetelnych fundamentach naukowych. Zasady formatowania tych rodzajów źródeł są nieco inne. Oto jak powinno się to robić:
Przykładem jest ustawa o ochronie danych osobowych z 2018 roku. W zapisie bibliograficznym powinieneś uwzględnić takie informacje jak:
Tytuł ustawy, Skrót oznaczający ustawę, Numer i rok ustawy, Źródło, z którego uzyskano treść ustawy.
Poprawny zapis bibliograficzny dla tej pozycji wyglądałby następująco:
Ochrona Danych Osobowych, UODO (2018)- Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych. Dz.U. 2018, poz. 1000.
Pamiętaj! W przypadku ustaw zawsze podawaj Dziennik Ustaw wraz z odpowiednim numerem i rokiem. Ważne, by akty prawne były jak najnowsze.
Jeśli promotor wymaga od Ciebie, abyś uporządkował akty prawne według hierarchii ich ważności, koniecznie zapoznaj się z moim artykułem poświęconym tylko tej kwestii.
Chcesz wiedzieć więcej o aktach prawnych w bibliografii? Patrz niżej ⬇⬇⬇
–> Akty prawne w bibliografii. Jak poprawnie zapisać
Krok 7. Zapisywanie źródeł internetowych w bibliografii stylem APA i harwardzkim
Na koniec podam Ci przykład tekstu ze strony internetowej. Oto tekst autorstwa Jana Nowaka z 2010 roku. Tytuł tekstu to “Cukrzyca w XXI wieku”. Zapis bibliograficzny dla tekstu ze strony internetowej zgodnie ze stylami omawianymi w tym artykule wygląda tak:
Nazwisko autora, pierwsza litera imienia. (data publikacji tekstu w nawiasie). Tytuł tekstu. Pobrane z: adres strony internetowej (dostęp: data dostępu).
Przykład: Nowak, J. (2010). Cukrzyca w XXI wieku. Pobrane z: www.cukrzyca-w-xxi-wieku.pl (dostęp: 30.06.2023).
Na koniec tej części zajrzyj do wzoru poprawniej wykonanej bibliografii w stylu APA i harwardzkim.
4 najczęściej popełniane błędy w bibliografii w stylu APA i w stylu harwardzkim
Zapoznałem Cię z najważniejszymi zasadami sporządzania bibliografii, a teraz chcę ustrzec przed najczęściej popełnianymi błędami. Uniknij ich w swojej bibliografii:
- Brak porządku alfabetycznego pozycji bibliograficznych – nieuporządkowanie źródeł naukowych w kolejności alfabetycznej według nazwisk autorów lub tytułów prac.
- Niepełne informacje o źródłach – pominięcie ważnych elementów, takich jak rok publikacji, miejsce wydania lub numer strony w zapisie bibliograficznym.
- Niezgodność bibliografii z wymaganiami APA – nieaktualne lub nieprawidłowe zastosowanie zasad i wytycznych stylu APA, nieprawidłowa kolejność informacji o źródle naukowym w zapisie.
- Brak konsekwencji w formatowaniu– brak jednolitego i spójnego formatowania w całej bibliografii, np. różnice w formatowaniu dat, tytułów lub innych elementów.
Pamiętaj, że unikanie tych błędów jest kluczowe do stworzenia poprawnej i profesjonalnej bibliografii w stylu APA!
Podkreślam jeszcze raz, że każda uczelnia może mieć swoje indywidualne wymagania dotyczące formatowania bibliografii. Przed rozpoczęciem pisania pracy dyplomowej, zawsze sprawdź regulaminy i wytyczne swojej uczelni, aby dowiedzieć się, jak dokładnie sformatować źródła według stylu APA czy harwardzkiego.
Podsumowanie
Mam nadzieje, że w tym artykule rozwiałem wszystkie wątpliwości odnośnie generowania bibliografii w stylu APA i harwardzkim! Pamiętajcie, że poprawne formatowanie bibliografii jest kluczowe dla pracy dyplomowej.
Promotorzy często bywają wrażliwi na kwestię poprawnego zapisu przypisów i bibliografii! Skup się i zrób to solidnie, żeby nie mieć nieprzyjemności i zmarnowanego czasu na poprawę interpunkcji czy spacji w swojej bibliografii!
Chciałbym dowiedzieć się więcej o formatowaniu. Masz coś dla mnie?
Sprawdź poniższe artykuły:
Formatowanie pracy dyplomowej. 17 najważniejszych elementów >>
Zrobiłem spis bibliografii w swojej pracy dyplomowej! Co jest kolejnym etapem pisania?
Dokończ formatowanie i przygotuj prace do sprawdzenia w JSA.
JSA – Jednolity System Antyplagiatowy. Wszystko, co musisz wiedzieć>>
