Cytowanie w stylu harwardzkim w pracy licencjackiej i magisterskiej

Ostatnia aktualizacja 14 września 2024

Skoro jesteś na tej stronie, pewnie chcesz rozwiać czarne chmury niewiedzy, o co chodzi z cytowaniem w stylu harwardzkim? Jest to jeden z najpopularniejszych systemów i warto zapoznać się z jego zasadami, zwłaszcza gdy musisz napisać pracę. Przeczytaj artykuł  i już od pierwszego cytatu rób poprawne przypisy. W ten sposób zaoszczędzisz mnóstwo czasu.

Potrzebujesz szybkiej pomocy z formatowaniem pracy dyplomowej? ?‍♀️
–> Pomoc w formowaniu pracy licencjackiej i magisterskiej
–> Kurs formatowanie pracy dyplomowej

Pobierz prezent ?
–> Przykładowa praca licencjacka i planner pisania
–> Darmowy wzór rozdziału badawczego
–> Darmowy wzór rozdziału metodologicznego

Obejrzyj poniższe nagranie, a dowiesz się wszystkiego o cytowaniu w stylu harwardzkim w pracy dyplomowej:

• Skąd wzięła się nazwa “styl harwardzki” i dlaczego jest tak popularny?
• Jak prawidłowo cytować źródła w tekście, podając nazwisko autora i rok publikacji?
• Jak cytować konkretne strony lub rozdziały?
• Jak cytować źródła z wieloma autorami?
• W jaki sposób cytować prace tego samego autora z różnych lat?
• Jakie są zalety i wady stylu harwardzkiego w porównaniu z innymi stylami?
• Dlaczego ważne jest dostosowywanie się do specyficznych wytycznych uczelni w zakresie stylu harwardzkiego?

Styl harwardzki- ogólne, ale ważne informacje

Styl harwardzki jest jednym z najpopularniejszych systemów cytowań używanych w naukach społecznych, humanistycznych, a także w niektórych naukach przyrodniczych. Nazwa pochodzi od Uniwersytetu Harvarda, gdzie system ten był pierwotnie rozwijany.

Ten styl cytowania jest częścią tzw. systemów “autor-data”, który w cytowaniach w tekście podają nazwisko autora i rok publikacji. Cechą charakterystyczną tego systemu jest umieszczanie tzw.przypisu klamrowego, bezpośrednio w tekście głównym w pracy bez dokładnego opisu na dole strony, jak w stylu oksfordzkim. 

Pełne przypisy są opisane w bibliografii załącznikowej na końcu dokumentu, gdzie podaje się kompletne informacje, takie jak: tytuł dzieła, wydawcę, miejsce publikacji itp.

Styl harwardzki nie jest regulowany przez żadną konkretną instytucję. Oznacza to, że szczegóły tego stylu cytowania mogą się różnić w zależności od źródeł i uczelni. Niemniej, podstawowe zasady, takie jak podawanie nazwiska autora i daty publikacji w nawiasach w tekście, są  konsekwentne w całym systemie.

4 najważniejsze powody, dla których w pracy licencjackiej muszą znaleźć się przypisy

Przypisy to obowiązkowy element każdej pracy licencjackiej czy magisterskiej. Bardzo często promotorzy w pierwszej kolejności przy sprawdzaniu prac kierują uwagę na ich stosowanie w pracy przez studenta, a także poprawny zapis… Niezależnie jaki styl cytowania obowiązuje na uczelni…

W środowisku akademickim nadano przypisom duże znaczenie, bo:

• są Twoim dowodem, że korzystałeś z naukowych źródeł. Promotor lub czytelnik Twojej pracy widzi, jakimi źródłami naukowymi posiłkowałeś się podczas pisania pracy.
• świadczą o rzetelności Twojej pracy. Promotor dzięki przepisom wie, że sam nie wymyśliłeś danych teorii na potrzeby swojej pracy, a powołujesz na wiarygodną literaturę naukową.
• dają możliwość weryfikacji informacji. W sytuacji, gdy ktoś potrzebuje sprawdzić informacje lub zgłębić dany temat ma ułatwione zadanie ze znalezieniem ich źródła.
• mniejsze ryzyko plagiatu. Gdy stosujesz prawidłowo cytowanie w pracy, możesz być spokojny o weryfikację Twojego dzieła przez system JSA.

Mam nadzieję, że już jesteś świadomy, że przypisy to kluczowy element podczas pisania Twojej pracy. Warto dobrze do tej kwestii się przygotować, aby robić je poprawne.

2 sposoby cytowania w pracy licencjackiej i magisterskiej

Teraz powoli przechodzimy do kwestii cytowania w pracy magisterskiej.

Samo słowo “cytowanie” według Słownika Języka Polskiego PWN oznacza “przytaczać w dosłownym brzmieniu słowa zaczerpnięte z jakiegoś tekstu lub z czyjejś wypowiedzi ustnej”. Natomiast pod hasłem “cytat” – “słowa przytoczone dosłownie z jakiegoś tekstu pisanego lub z czyjejś wypowiedzi ustnej”.

A teraz przetłumaczę te definicje na język studenta.? Pojęcie “cytowanie” oznacza powoływanie się w pracy, przytaczanie teorii, myśli i opinii ekspertów w danym temacie zaczerpniętych z książek naukowych.

Wyróżnia się 2 sposoby cytowania (przypisów):

• bezpośredni– czyli dokładne i wierne skopiowanie, przepisanie fragmentu danego tekstu z jakiegoś źródła naukowego do swojej pracy. Przywołany fragment musisz wyróżnić w pracy jako tekst obcy. Najczęściej zapisuje się go w cudzysłowie, czasami zapisany jest kursywą lub mniejszą czcionką w zależności od wytycznych uczelni. Pamiętaj o umieszczeniu przypisu!
• pośredni– często określany, jaka parafraza; przedstawienie myśli naukowej badacza swoimi słowami. Na koniec sparafrazowanej fragmentu tekstu źródłowego- obowiązkowo też musi znaleźć się przypis.

Teraz mam niemiły obowiązek przekazania Ci złych nieco wieści, muszę to napisać… Cytatów bezpośrednich masz stosować w pracy jak najmniej!  Praca ma być Twoimi przemyśleniami odnoszącymi się do danego zagadnienia opartymi na naukowych źródłach.

Przygotowując ten artykuł, znalazłem 3 sytuacje, które w świetle naukowym akceptują stosowanie przypisów bezpośrednich:

1. Bardzo trudno jest sparafrazować opinię czy teorię eksperta naukowego, aby nie zaburzyć jej kontekstu;
2. Dana myśl została sformułowana “w punkt”, wręcz idealnie i nie chcesz jej zmieniać;
3. Chcesz poddać konfrontacji teorię znawcy tematu, więc warto ją przytoczyć dosłownie.

Najważniejsze zasady stylu harwardzkiego wraz z przykładami

Przypisy w stylu harwardzkim umieszczaj w nawiasach półokrągłych (czasem kwadratowych), podając nazwisko autora i rok publikacji oraz numer strony, z której użyłeś cytatu, oddzielone przecinkiem.

Przykładowo: (Kowalski, 2020, s.22).

Ten przypis jest szkieletem, podstawą tego stylu cytowania, który będzie dodatkowo uzupełniany o kolejne elementy wynikające ze źródła.

Drugą dopuszczalną formą cytowania w tekście w tym stylu jest podanie w nawiasie tylko roku publikacji źródła i numeru strony, gdy nazwisko autora przytoczone jest w tekście głównym.

Przykład: Jak zauważył Kowalski (2020, s. 22)…

Cytowanie z wydawnictw zwartych, czyli publikacji książkowych

Przykłady przypisów z opisem ich zastosowania zacznę od książek naukowych.

W sytuacji, gdy cytujesz:

•  konkretną stronę lub rozdział, dodajesz po roku kropkę i numer strony.
  

  Przykład: (Kowalski, 2020, s. 22).

•  tę samą pracę kilka razy, nie musisz za każdym razem podawać roku.
  

  Przykład: (Kowalski, s. 34).

•  źródło naukowe, które ma dwóch autorów, łączysz ich nazwiska słowem “i”
  

  Przykład: (Kowalski i Nowak, 2020).

• książkę, która ma co najmniej trzech autorów, po nazwisku pierwszego autora dodajesz “i in.”.
  

  Przykład: (Kowalski i in., 2020).

•  prace tego samego autora z różnych lat, oddzielasz poszczególne lata przecinkami.
  

  Przykład: (Kowalski, 2005, 2010, 2020).

• dwie prace tego samego autora z tego samego roku, dodajesz litery a, b, itd. po roku wydania publikacji.
  

  Przykład (Kowalski, 2005a, 2005b).

Cytowanie z wydawnictw ciągłych, czyli czasopism

Zasady cytowania w stylu harwardzkim z artykułów czasopism naukowych, nie różni się niczym od cytowania książek, czyli nazwisko autora, rok wydania czasopisma i numer strony, na której znajduje się cytowany fragment. 

Przykład: (Nowak, 2018, s. 102-103)

Cytowanie ze strony internetowej

Kolejność zapisu danych, skąd zaczerpnięto cytat, jest następująca:  nazwisko autora (jeśli jest dostępne), rok publikacji. 

Przykład: (Wróblewska, 2018)

Jeżeli nie potrafisz zidentyfikować autora źródła, na które chcesz się powołać, cytujesz samą nazwę strony lub organizacji, która ją prowadzi.

Przykład: (WHO, 2023) lub („Epidemiologia Nowotworów”, 2023).

Cytowanie  aktów prawnych w stylu harwardzkim może różnić się w zależności od konkretnej instytucji lub publikacji. Niemniej, powszechną praktyką jest podawanie pełnej nazwy dokumentu wraz z rokiem jego wydania.

Przykład: (Ustawa o ochronie środowiska, 2001, ).

Podczas cytowania w tekście, można skrócić tytuł do najbardziej rozpoznawalnej części, jeżeli jest on długi. Należy jednak pamiętać, że w bibliografii pełna nazwa dokumentu musi być podana.

Przykład:
“Jak zauważono w ustawie o ochronie danych osobowych (1997)…”

Wady i zalety stylu harwardzkiego

Ten system cytowania, jak każdy inny, ma swoje plusy i minusy, zalety i wady. Przedstawię Ci je, żebyś sam mógł ocenić, czy w Twojej opinii zalety górują nad wadami, czy odwrotnie.

 Zalety

• Intuicyjność. Jest łatwy do zrozumienia i nauki, dość prosty w zastosowaniu, szczególnie dla osób niezaznajomionych z formalnymi stylami cytowania. Informacje potrzebne do identyfikacji źródła (autor i data) są łatwo dostępne w tekście.
• Elastyczność. Styl ten dopuszcza pewne modyfikacje w swoich zasadach, co pozwala na dostosowanie go do różnych typów źródeł i kontekstów.
• Powszechność zastosowania. Jak już wspominałem wcześniej, jest to jeden z najczęściej używanych stylów cytowania na świecie. Dzięki temu jest powszechnie rozpoznawany, zrozumiały i użyteczny w międzynarodowych kręgach naukowych.

 Wady:

• Brak jednoznacznych standardów. Pomimo swojej popularności, nie jest regulowany przez żadną konkretną instytucję. Oznacza to, że może być różnie interpretowany w zależności od źródeł i uczelni.
• Ryzyko trudności identyfikacji źródła. W sytuacji, gdy cytujesz wielu autorów, różnych typów źródeł lub źródeł tego samego autora z tego samego roku może być skomplikowane i problematyczne odnalezienie źródła danego cytatu. Szczególnie dla osób niezaznajomionych z tym stylem.
• Brak szczegółowych wytycznych. W przeciwieństwie do systemów cytowania, jak APA czy MLA, styl harwardzki nie oferuje szczegółowych wytycznych dotyczących formatowania dokumentów, takich jak: marginesy, interlinia, czcionka itp.

Najpopularniejsze różnice w zasadach stosowania stylu harwardzkiego na uczelniach

 W większości przypadków prezentowane przeze mnie przykłady są poprawne, ale można się spotkać z wieloma różnicami w cytowaniu w stylu harwardzkim. Różnice te zwykle dotyczą:

• nawiasów. Czasami wymagane są nawiasy kwadratowe zamiast okrągłych. Przykład: [Kowalski, 2020, s. 22].
• przecinka po roku wydania publikacji. Czasami stosuje się dwukropek zamiast przecinka, oddzielający rok od numeru stron. Przykład: (Kowalski, 2020: s. 22).
• literki s. przy podawaniu strony. Niekiedy w wytycznych nie jest wymagana ta literka. Przykład: (Kowalski, 2020, 22).

Pamiętaj, że prawidłowe cytowanie to podstawa naukowego pisania. Nie zapomnij sprawdzić dokładnie wytycznych swojej uczelni przed rozpoczęciem pisania. 

Pomoc przy rozdziale teoretycznym w pracy dyplomowej

Potrzebujesz wsparcia przy pisaniu rozdziału teoretycznego lub jego formatowaniu?
Napisz»

Przygotowaliśmy bardzo dużo dodatkowych materiałów. Dzięki nim sam napiszesz teorię w pracy licencjackiej lub magisterskiej.

Wzory rozdziałów teoretycznych>>

Przeczytaj też artykuł o prawidłowym formatowaniu pracy dyplomowej:

Formatowanie pracy dyplomowej. 17 najważniejszych elementów>>

Trochę już wiem na temat cytowania w stylu harwardzkim. Teraz chcę zrozumieć proces pisania.

Naucz się pisać pracę w godzinę.
–> E-book- Jak Napisać Pracę Dyplomową W Tydzień

Zobacz, jakie materiały mogę Ci jeszcze zaproponować.
–>Sklep Magistra na 5

Jeżeli potrzebujesz pomocy, po prostu napisz.
–> Wyślij pytanie

Nie zapomnij o prezencie!