Metoda badania dokumentów w pracy dyplomowej

Ostatnia aktualizacja 14 września 2024

Metoda badania dokumentów jest niedoceniana przez studentów. A przecież pod względem łatwości zastosowania przebija nawet ankietę. Chcesz wiedzieć, czy metoda badania dokumentów jest dla Ciebie i jak ją zastosować? Czytaj cały artykuł.

Potrzebujesz szybkiej pomocy z rozdziałem metodologicznym lub badawczym opartym na analizie dokumentów?
Kliknij poniżej 
–> Badania w pracy dyplomowej. Błyskawiczna pomoc
–> Wzory rozdziałów metodologicznych z analizą dokumentów
–> Wzór rozdziałów badawczych z analizą dokumentów

Zobacz, co jeszcze mogę Ci zaoferować
–> Pomoc z Twoją pracą licencjacką
–> Pobierz przykładową pracę licencjacką

Metoda badania dokumentów – co to jest? Definicja trudna

Metoda badania dokumentów w swojej zasadniczej istocie polega na gromadzeniu, selekcji, opisie i naukowej interpretacji interesujących nas faktów. Jest to więc analiza polegająca na opisie i interpretacji konkretnych elementów i dokonań w procesie konkretnego działania.

Metoda badania dokumentów – definicja trudna. Źródło: Jerzy Apanowicz, „Metodologiczne elementy procesu poznania naukowego w teorii organizacji i zarządzania”, WDP „Bernardinum”, Gdynia 2000

Już tłumaczę na bardziej ludzki język.

Metoda badania dokumentów – definicja od Magistra na 5

Analiza dokumentów to metoda, w której analizujesz istniejące już materiały, które otrzymałeś od firmy, instytucji, urzędu, placówki szkolnej itp. Możesz analizować różne dokumenty, np. akty prawne, dokumenty urzędowe, regulaminy, raporty, statystyki, informacje ze stron WWW itp.

Najważniejsze to analizowanie ważnych i wiarygodnych dokumentów. Najlepiej z pieczątką i podpisem osoby kompetentnej. Możesz też analizować dane z oficjalnych stron internetowych i raportów.

Metoda analizy dokumentów – definicja łatwa. Źródło: Magister na 5

Dlaczego metoda badania dokumentów jest bardzo prosta?

Ponieważ do zrobienia rozdziału badawczego potrzebujesz bardzo niewiele.

Wystarczy, że dostaniesz od firmy kilkanaście stron informacji, jakiś raport, sprawozdanie, trochę statystyki i już masz co analizować. W wielu przypadkach minimum potrzebnych informacji znajdziesz na stronach internetowych.

Tych dokumentów powstaje naprawdę bardzo wiele. Organizacje formalne są maszynami do tworzenia papierologii. Co roku powstają tony dokumentacji papierowej i setki gigabajtów danych na serwerach.

Te dokumenty zawierają wszystko, co może stać się tematem badań. Na przykład informacje o organizacji, pracownikach, kontrahentach, klientach, księgowości, organach kontrolujących i setki innych danych. Zobacz przykłady poniżej.

Przykładowe rozdziały metodologiczne z analizą dokumentów

1. Administracja  (POBIERAM )

2. Bezpieczeństwo wewnętrzne (POBIERAM )

3. Pedagogika. Edukacja przedszkolna (POBIERAM )

4. Pedagogika. Edukacja wczesnoszkolna (POBIERAM )

5. Ekonomia  (POBIERAM )

6. Logistyka (POBIERAM )

7. Marketing  (POBIERAM )

8. Pedagogika (POBIERAM )

9. Pielęgniarstwo (POBIERAM )

10.Psychologia  (POBIERAM )

11. Ratownictwo medyczne (POBIERAM )

12. Resocjalizacja (POBIERAM )

13. Turystyka (POBIERAM )

14. Zarządzanie (POBIERAM )

15.  Kosmetologia (POBIERAM )

16. Dietetyka (POBIERAM )

17. Fizjoterapia (POBIERAM )

18. Finanse i rachunkowość (POBIERAM )

Przykładowe rozdziały badawcze z analizą dokumentów

1. Administracja (POBIERAM)

2. Bezpieczeństwo wewnętrzne (POBIERAM)

3. Pedagogika. Edukacja przedszkolna (POBIERAM)

4. Pedagogika. Edukacja wczesnoszkolna (POBIERAM)

5. Ekonomia (POBIERAM)

6. Logistyka (POBIERAM)

7. Marketing (POBIERAM)

8. Pedagogika (POBIERAM)

9. Pielęgniarstwo (POBIERAM)

10. Psychologia (POBIERAM)

11. Ratownictwo medyczne (POBIERAM)

12. Resocjalizacja (POBIERAM)

13. Turystyka (POBIERAM)

14. Zarządzanie (POBIERAM)

15.  Kosmetologia  (POBIERAM)

16. Dietetyka (POBIERAM)

17. Fizjoterapia (POBIERAM)

18. Finanse i rachunkowość (POBIERAM)

Na jakich kierunkach studiów mogę stosować metodę badania dokumentów?

Powstało dziwne przekonanie, że analizować dokumenty mogą tylko historycy lub księgowi. I panuje błędne przekonanie, że analizę dokumentów powinno się stosować tylko podczas pisania pracy z historii lub rachunkowości.

To totalna bzdura.

Metodę badania dokumentów możesz stosować absolutnie na każdym kierunku studiów. Każdy wiarygodny dokument może stać się obiektem badań i pomóc Ci osiągnąć cel badań (lub napisać szybko kilka stron pracy ?).

Tutaj zobacz przykłady analizy dokumentów z różnych kierunków studiów»

Etapy badania w metodzie analizy dokumentów

Przede wszystkim – przygotuj się. Zaplanuj badanie i ustal cel badań. Czyli przygotuj rozdział metodologiczny z analizą dokumentów. Dopiero potem przechodź dalej.

Metoda badania dokumentów składa się z kilku podstawowych etapów, które przedstawia poniższy rysunek (kliknij rysunek, by powiększyć).

1. Gromadzenie dokumentów

Prosisz swój obiekt badawczy o udostępnienie potrzebnych Ci dokumentów. Szukaj także informacji w Internecie, bibliotece, czytelni itp. Zbierasz wszystko, co tylko może się przydać.

2. Selekcja

Otrzymane i znalezione materiały musisz posegregować, uporządkować. Odrzucić to, co niepotrzebne, uzupełnić to, czego jest za mało. To ważny etap, wpływający na szybkie i zorganizowane pisanie później.

3. Określenie stopnia autentyczności i wiarygodności dokumentów

Pamiętaj, aby korzystać tylko z wiarygodnych źródeł – najlepiej opatrzonych pieczątką firmową albo pochodzących z oficjalnych stron internetowych danego obiektu, a nie z portali plotkarskich typu „Pudelek”.

Przykładowo: raport podpisany przez prezesa zarządu akceptujesz, wpis na Facebooku Pana Kazia zachwalającego swojego szefa odrzucasz.

Zapytaj koniecznie promotora, jakie dokumenty możesz wykorzystać w pracy.

4. Tworzenie opisu dokumentów

W tej części należy się skupić na samym opisie tego, co wynika z dokumentów, przedstawienia tak zwanych „suchych danych”, bez głębszej analizy i interpretacji, która jest kolejnym krokiem.

5. Naukowa interpretacja, analiza i opracowanie wniosków

Teraz najciekawsza i najdłuższa część. Czyli pisanie części właściwej rozdziału badawczego w oparciu o analizę dokumentów. Mamy przykłady takiego rozdziału.

Wszystko znajdziesz w materiałach premium do tego artykułu»

Czasami już przy pisaniu rozdziału poziom informacji może Cię przytłoczyć. Wtedy musisz zdecydować, czy trzymasz się celu badań i postawionych hipotez, czy dokładasz kolejne.

Radzę Ci uważać. Lepiej przedstawić dokładnie 3 problemy badawcze niż 8 „po łepkach”.

Metoda badania dokumentów jako dobra metoda pomocnicza

Różne źródła podają, że badania dokumentów to dobra metoda pomocnicza. Tak, to prawda.

Metoda ta rzadko występuje samodzielnie i lepiej się sprawdza właśnie jako metoda uzupełniająca i dodatkowa.

Przykładowo:

• Zrobiłeś ankietę na temat zadowolenia z systemu informatycznego X.

Dodajesz kilka stron z opisem specyfikacji tego systemu.

• Zrobiłeś wywiad z pracownikami Urzędu Pracy na temat skuteczności programów dla bezrobotnych.

Dodajesz kilka stron, gdzie analizujesz statystyki tych programów.

Warto wziąć to pod uwagę, szczególnie że wiele dokumentów jest dostępnych online. Ich analiza jest bardzo prosta, a Twój rozdział badawczy tylko na tym zyska.

Co możesz zbadać metodą analizy dokumentów?

Metoda analizy dokumentów daje wiele możliwości. Poniższy rysunek przedstawia, co umożliwia ustalić ta metoda (kliknij rysunek, by powiększyć).

Dokumentacja umożliwia również ustalenie wiadomości, umiejętności, doświadczenia i nawyków, kompetencji badanych osób.

Na przykład:

• Analizując dokumenty, możesz sprawdzić, jakie wykształcenie ma Twój promotor.
• Możesz sprawdzić, ilu pracowników Urzędu Gminy w Twoim mieście ukończyło studia.

Zdziwisz się, jak zobaczysz, jakie dokumenty są dostępne publicznie.

Zobacz przykłady badań z analizą dokumentów»

Jakie dokumenty możesz analizować?

Analizie można poddawać różnorodne dokumenty, mogą to być między innymi dokumenty:

• pisane (werbalne): protokoły, raporty, sprawozdania, opracowania, prace pisemne, świadectwa, akta spraw itp. W zakresie dokumentów pisanych można także wskazać dokumenty:
  • prawne, jak np. konstytucja, regulaminy, ustawy itp.;
  • osobiste, jak pamiętniki, listy czy wspomnienia;
  • prasowe;
  • artystyczne, tzn. poezja, dzieła literackie.
• cyfrowe (statystyczne), czyli zawierające zestawienia statystyczne – bilanse, raporty, notowania itp.
• obrazowo-dźwiękowe, czyli zdjęcia, rysunki, nagrania, filmy, fonogramy itp.
• wszelkie dostępne online, tzn. wiarygodne strony WWW, raporty itp.

Możesz analizować wiele rodzajów dokumentów w różnej formie i pochodzących z różnych źródeł.

W praktyce w pracach dyplomowych najczęściej analizuje się dokumenty pisemne pochodzące z przedsiębiorstw, urzędów czy instytucji.

Zalety i wady metody badania dokumentów

Metoda analizy dokumentów ma zalety i wady.

Zalety badania dokumentów:

• Możliwość zastosowania w każdej pracy dyplomowej.
• Możliwość przeprowadzenia analizy porównawczej określonych wyników, danych, faktów, zjawisk czy procesów.
• Możliwość analizy minionych faktów czy procesów, które miały miejsce nawet w dalekiej przeszłości.
• Szerokie możliwości zastosowania. Analiza dokumentów może obejmować zarówno pojedyncze jednostki, jak i całokształt działalności społecznej, wychowawczej, dydaktycznej, produkcyjnej, kulturalnej, handlowej lub usługowej.
• Mając konkretny dokument, badacz ma do niego stały dostęp i może go w każdej chwili przeglądać, korzystać z niego i dokonywać analizy oraz oceny.

Wady metody badania dokumentów:

• Wartość dokumentów, w szczególności historycznych, jako źródeł informacji bywa zmienna i niestety wysoce zawodna.
• Dokumenty mogą nie być wiarygodne, mogą być np. sfałszowane czy niekompletne, dlatego też nie powinno się ich obierać jako jedynego źródła wiedzy.
• Tę metodę należy zazwyczaj uzupełniać innymi metodami bądź technikami badawczymi.

Techniki badawcze w metodzie analizy dokumentów

Jak w przypadku każdej metody badawczej, tak i w metodzie analizy dokumentów można wskazać poszczególne rodzaje technik badawczych.

• Klasyczna technika analizy dokumentów. Jedna z najstarszych i najczęściej stosowanych technik. Polega na próbie jakościowego opisu interpretacji danych znajdujących się w dokumentach.
• Jakościowa technika analizy dokumentów. Polega na analizie treści, opisie oraz interpretacji zjawisk, które się w nich znajdują.
• Ilościowa technika analizy dokumentów. To rodzaj analizy bardziej obiektywnej, koncentruje się na wielkościach policzalnych.
• Formalna analiza dokumentów. Polega na ocenie zewnętrznego stanu dokumentów, ich wyglądu, ogólnego utrzymania, technicznego sposobu sporządzania, poziomu trwałości.

Wydaje się trudne? Nie, jeżeli masz schemat, jak krok po kroku zrobić rozdział badawczy na podstawie analizy dokumentów.

Zobacz wzory rozdziałów badawczych z analizą dokumentów»

Zwróć uwagę na wiarygodność badanych dokumentów

Nie wpadnij w pułapkę w stylu: Mam firmę do badań, firma ma fajną stronę internetową, na tej podstawie zrobię rozdział badawczy. Znam też szefa, da mi kilka ulotek i będzie super.

To nie przejdzie, promotor Cię wyśmieje.

Nie popadnij tylko w paranoję. Nie ocenisz przecież wiarygodności raportu finansowego ani wyników sprzedaży firmy.

Jednak odrzucaj wszystkie dokumenty, które na pierwszy rzut oka wydają się śmieciami.

Jakie dokumenty możesz analizować? Konkretne przykłady

Właściwie wszystkie. Między innymi:

• wszystkie dokumenty potwierdzone pieczątką i podpisem
• raporty
• sprawozdania
• specyfikacje
• dokumenty księgowe
• wiarygodne strony internetowe
• wyniki kampanii z kont reklamowych.

Z tymi dokumentami bądź bardzo ostrożny:

• firmowe strony internetowe
• firmowe blogi
• artykuły sponsorowane
• case study będące historiami sukcesu
• ogólnie wszystko, co wydaje Ci się podejrzane.

Zresztą…

Masz promotora.

Zbierz wszystkie dokumenty i zapytaj go, czy możesz je analizować. Czy uważa je za wiarygodne?
Czy może są tyle warte, co wpisy na FB lokalnego polityka?
Niech zdecyduje.

Pomoc przy badaniach opartych na analizie dokumentów

Czy napisanie rozdziału badawczego z analizą dokumentów jest trudne?

Nie!

Możesz go dodać nawet do już napisanej pracy. Dokumenty do analizy znajdziesz prawie zawsze. No chyba że wybrałeś bardzo egzotyczny temat. To będzie gorzej.

Potrzebujesz pomocy z rozdziałem metodologicznym lub badawczym?
Wypełnij formularz»

Przygotowaliśmy bardzo dużo dodatkowych materiałów. Dzięki nim sam zrobisz badania oparte na metodzie analizy dokumentów.

Zobacz wzory rozdziałów metodologicznych plus materiały premium»
Zobacz wzory rozdziałów badawczych plus materiały premium»

Jeżeli dalej masz wątpliwości, napisz. Wspólnie rozwiążemy Twój problem.

Napisałem rozdział badawczy. Co dalej?

Naucz się pisać bez plagiatu. Sprawdź kurs online:
–> Piszę Bez Plagiatu. Kompleksowy kurs pisania prac

Zobacz, jakie materiały mogę Ci jeszcze zaproponować:
–> Sklep Magistra na 5

✔ Przygotuj wstęp
Wstęp do pracy dyplomowej. Jak przygotować?

✔ Przygotuj zakończenie
Jak napisać zakończenie do pracy dyplomowej?

Wielka prośba

Przydał Ci się ten artykuł? Pomogłem Ci? Pomóż mi dotrzeć do innych osób, którym ta wiedza może pomóc. Jak to zrobić?

1. Udostępnij na FB ??

2. Podeślij znajomemu link mailem lub na Messengerze ?

3. Zostaw komentarz poniżej ⬇⬇ Możesz nawet ponarzekać. Dla mnie zaszczytem jest, że przeczytałeś do końca.

Nie zapomnij o prezencie!