Próba badawcza w pracy licencjackiej i magisterskiej

Ostatnia aktualizacja 11 września 2024

Chciałbyś przeprowadzić badanie w zakładzie psychiatrycznym wśród zboczeńców seksualnych? A może chciałbyś zrobić wywiad z czołowym Januszem biznesu z Twojego miasta? A może masz mniejsze ambicje i chcesz przeprowadzić ankietę wśród petentów lokalnego urzędu pracy lub nauczycielek przedszkola? Chcesz, aby Twoje badanie było ciekawe i przede wszystkim możliwe do przeprowadzenia?

W takim razie koniecznie musisz wybrać odpowiednią próbę badawczą do swojej pracy dyplomowej. O tym, jak wybrać dobrą próbę badawczą przeczytasz w tym artykule.

Potrzebujesz szybkiej pomocy z rozdziałem metodologicznym lub badawczym?
Kliknij poniżej 
–> Rozdział badawczy i metodologiczny. Pomoc w pisaniu
–> Pobierz wzory rozdziałów metodologicznych
–> Wzory rozdziałów badawczych

Zobacz, co mogę Ci jeszcze zaoferować
–> Pomoc z Twoją pracą licencjacką
–> Pobierz przykładową pracę licencjacką

Wskazanie próby badawczej to często obowiązkowy element rozdziału metodologicznego, dlatego klasycznie zaczynamy od definicji.

Próba badawcza – definicja trudna

Próba badawcza to „zbiór osób, wśród których faktycznie wyodrębniono próbę oraz które stanowią przedmiot zainteresowania badacza. Populacja osób jest zbiorem badanych jednostek, które cechują się tym, że wykazują cechy istotne z punktu widzenia realizacji badania.

Próba badawcza – definicja trudna. Źródło: Stefan Nowak, Metodologia badań społecznych, PWN, Warszawa 1985.

Próba badawcza – definicja od Magistra na 5

Próba badawcza to grupa osób, która weźmie udział w badaniach przeprowadzonych na potrzebny Twojej pracy dyplomowej.

Próba badawcza w pracy licencjackiej i magisterskiej – definicja łatwa. Źródło: Magister na 5

Kiedy muszę wybrać próbę badawczą do swojej pracy dyplomowej?

Próbę badawczą wybierasz zawsze, gdy w swojej pracy licencjackiej lub magisterskiej będziesz przeprowadzał badania. Szczególnie przy badaniach ankietowych wybór próby badawczej musisz bardzo mocno przemyśleć.

Próbę badawczą musisz wybrać jeszcze przed rozpoczęciem badania, na etapie jego planowania. W praktyce – przy wyborze tematu pracy dyplomowej lub na etapie pisania metodologii.

Przykładowe próby badawcze

W ramach wprowadzenia i lepszego zrozumienia tematu, poniżej podaję Ci kilka bardzo prostych przykładów prób badawczych:

• Studenci studiujący socjologię w Wyższej Szkole Lansu i Bansu;
• Studenci z Poznania, którzy łączą studiowanie z pracą zarobkową;
• Studenci z Katowic uzależnieni od oglądania seriali;
• Nauczyciele szkół podstawowych w danym mieście, gminie, województwie;
• Osoby z województwa małopolskiego zarabiające powyżej 15 000 netto miesięcznie;
• Kierownicy, prezesi, grabarze, brukarze, malarze, vlogerzy modowi, bezdomni itp.

Masz do wyboru tysiące potencjalnych prób badawczych. Wielką sztuką jest wybrać dobrą grupę badawczą. Natomiast bardzo łatwo jest wybrać beznadziejną i utrudnić lub uniemożliwić sobie przeprowadzenie badań.

Źle dobrana próba badawcza- 2 przykłady

Przykład 1.

Jacek studiował zarządzanie i pracował w ogólnopolskim call center. Chciał przeprowadzić badania na temat motywacyjnej funkcji wynagrodzenia wśród pracowników swojej firmy.

Badanie zakończone kompletną klapą, bo pracownicy odmówili udziału w ankiecie. Jacek nie przewidział i nie zorientował się, że wśród pracowników Call Center temat płac to temat tabu i nikt nie chce tam „zwierzać się” na temat swojego wynagrodzenia.

Przykład 2.

Gabrysia studiowała administracje i chciała przeprowadzić badanie wśród „klientów” urzędu pracy na temat funkcji motywacyjnej i aktywizacyjnej  zasiłku dla bezrobotnych.

Niestety badanie zakończone klęską. Nikomu z bezrobotnych nie chciało się wypełniać ankiety, tłumaczyli się brakiem czasu i ogólnym „zarobieniem”. Studentka Gabrysia jako osoba z małym doświadczeniem życiowym jeszcze nie rozumiała,  że osoby długotrwale bezrobotne chcą być bezrobotne i zależy im tylko na zasiłku. Ostatnia rzecz, o jakiej marzą to wypełnianie ankiet i rozważanie swojej sytuacji zawodowej.

Dobry dobór próby badawczej- przykłady:

• Ocena efektywności pracy zdalnej. Ankieta skierowana do pracowników danej firmy, którzy pracowali zdalnie przez 6 miesięcy w okresie pandemii Covid 19. Zobacz podobną ankietę>>
• Ocena zagrożeń korzystania z bankowości online. Ankieta skierowana do osób korzystających z usług bankowych, aplikacji bankowych. Zobacz podobną ankietę>>
• Ocena bezpieczeństwa imprezy masowej w opinii uczestników. Ankieta skierowana do osób uczestniczących w konkretnej imprezie masowej. Zobacz podobną ankietę>>
• Analiza opinii klientów restauracji na temat jakości jedzenia i obsługi. Ankieta wypełniana dobrowolnie przez osoby, które skorzystały z usług konkretnej restauracji. Zobacz podobną ankietę>>
• Rola kierownika w rozwoju zawodowym pracowników. Wywiady przeprowadzone wśród kadry kierowniczej z kilku przedsiębiorstw. Zobacz podobny wywiad>>

Jaka powinna być wielkość próby badawczej? Ilu badanych powinno być w pracy licencjackiej i magisterskiej?

Ciężko jednoznacznie odpowiedzieć na powyższe pytanie. Wszystko zależy od Twojego promotora i wytycznych Twojej uczelni. Po prostu zapytaj go, ile potrzebujesz badanych.

Zazwyczaj zakłada się, że optymalna próba badawcza do ankiety to 50-250 osób. Pamiętaj, że jak chcesz badać bardzo szeroko próbę, musisz dać proste pytania. Inaczej takiej ankiety nikt nie wypełni. Jeżeli masz długą i trudną ankietę, to Twoja próba badawcza będzie mniejsza i trudniej będzie Ci znaleźć osoby, które wypełnią taką ankietę.

Co do wywiadu nie ma tutaj reguły. Zazwyczaj wystarczy 5-15 osób. Czasami wystarczy w zupełności jedna osoba o wyjątkowych kompetencjach/ umiejętnościach/ zasługach.

Przykład. Zdecydowanie lepiej jak przeprowadzisz jeden wywiad z Elonem Muskiem (daj znać, czy się zgodził ?) niż z 10 właścicielami straganów z warzywami!

Jakie są metody doboru próby badawczej?

Najpierw zaprezentuję Ci podejście bardziej naukowe, a potem podejście studenckie.

Wyróżnia się 2 metody dobory próby badawczej:

• Metody losowe, w których decydujący jest losowy przypadek, każda jednostka posiada przyznane prawdopodobieństwo wyboru, które jest większe niż zero, a wybór nie jest dowolny. Wśród metod losowych wyróżnia się prosty dobór losowy, dobór warstwowy, zespołowy, wielostopniowy wielofazowy, oraz kombinowany.
• Metody doboru nielosowego, w których błąd nie jest znany, wybierane są konkretne jednostki posiadające określone cechy. Wśród tej grupy wyróżnia się dobór kwotowy jednostek typowych, eliminacji w oparciu o wskaźniki koncentracji badanego zjawiska, kule śniegowe.

Najbardziej skuteczny jest losowy dobór próby, jednakże nie zawsze badacz ma taką możliwość.

I co rozumiesz coś z tego? Spokojnie podałem to jako ciekawostkę. Teraz przejdźmy na bardziej studencki język.

Co jest najważniejsze przy doborze próby badawczej do pracy dyplomowej?

Odrzućmy teraz naukowe biadolenie i skupmy się nad tym, co jest najważniejsze podczas doboru badanych do Twojej pracy dyplomowej.

1. Wybierz próbę dopasowaną do metody, techniki i narzędzia badawczego

Musisz mieć świadomość, że innych badanych szukasz do ankiety, innych do wywiadu, a jeszcze innych do studium przypadku. Dlatego musisz rozumieć co nieco na temat metodologii badań. Najlepiej przeczytaj poniższe artykuły, a potem zastanawiaj się nad wyborem grupy badawczej.

Jak napisać rozdział metodologiczny >>
Metody badawcze>>
Techniki badacze>>
Narzędzie badawcze>>

2. Wybierz próbę odpowiedniej jakości

Jak masz już wybrany temat badania, zastanów się, kim powinny być idealne osoby z Twojej próby badawczej. Nie możesz ich wybrać przypadkowo, ponieważ nie zrozumieją badania lub wyniki będą bezwartościowe.

Przykład

Prowadzisz badania na temat oczekiwań dotyczących jakości obsługi klienta w ekskluzywnych restauracjach w Twoim mieście.

Próba badawcza bardzo wysokiej jakości – osoby, które skorzystały z takich restauracji w ciągu ostatniego miesiąca.

Próba badawcza średniej jakości– mieszkańcy Twojego miasta z dochodami powyżej 20 000 miesięcznie. To ludzie dobrze zarabiający, wiec jest szansa, że byli w takich restauracjach.

Próba badawcza słabej jakości– studenci, osoby bezrobotne, emeryci, budowlańcy. Z całym szacunkiem dla nich, ale jest mała szansa, że jadają w wypasionych knajpach, dlatego ich opinia jest bezwartościowa dla Twojego badania.

3. Wybierz próbę badawczą, która będzie łatwo dostępna

Wybierając grupę badawczą, musisz być pewien, że osoby te wezmą udział w Twoim badaniu.  Zapytaj o zgodę na przeprowadzenie badania właściciela firmy, w której pracują takie osoby, dyrektora szkoły, jeśli chcesz badać nauczycieli itp.

Może i ciekawym byłoby przeprowadzenie badań na pracownikach NASA, ale nie zdziw się, jeśli nie odpiszą nawet na Twojego maila. Tak samo, mała jest szansa na to, że będziesz mógł przeprowadzić badanie w więzieniu o zaostrzonym rygorze.

Dlatego zawsze upewniaj się, czy dasz radę dotrzeć do swojej grupy badawczej.

4. Wybierz odpowiednio liczebną próbę badawczą

Pamiętaj, aby badana próba była dostatecznie liczna, ale też nie przesadź. Optymalna liczba osób wynosi od 50 do 100. Mniejsze próby po prostu są mało wiarygodne, takie wyniki badań często są zakłamane.

Zbyt duża próba badawcza, jest trudna do znalezienia, przeciąga w czasie całą procedurę badania, a przede wszystkim wydłuża czas związany z opracowaniem wyników.

5. Weź pod uwagę cechy badanych osób

Czyli ich wiek, wykształcenie czy stan zdrowia, ogólny poziom ogarnięcia.

Nie uda Ci się na przykład przeprowadzić badania wśród 3 latków na temat adaptacji do przedszkola, bo dzieci te nie potrafią czytać i pisać, a nawet gdyby potrafiły, to i tak nie zrozumiałyby pytań. W tym przypadku lepszą próbą badawczą byliby np. nauczyciele przedszkola.

6. Szukaj grupy, wśród której dasz radę przeprowadzić badania przez internet

Tak, wiem, że nie zawsze się da. Nie dasz rady zrobić badania przez internet ze wszystkimi i we wszystkich miejscach. Brak osobistego kontaktu pozbawi Cię możliwości dowiedzenia się naprawdę ciekawych rzeczy. Ankiety internetowej nie wypełnią Ci np. więźniowie lub wychowankowie z poprawczaka.

Robiąc badania online, pozbawisz się wielu możliwości!

Tak, to prawda.

Pamiętaj, jednak że w pracy dyplomowej, w większości przypadków wystarczą bardzo proste badania. Dlatego bez sensu, abyś ankietę przeprowadzał osobiście, gdy możesz wysłać do niej link i w ciągu godziny mieć kilkadziesiąt odpowiedzi. Po co masz pisać rozdział badawczy kilka miesięcy, jak możesz to zrobić w kilka dni?

Jak zrobić ankieta w formularzu Google>>

7. Wybierz grupę, którą dasz radę zebrać w jednym miejscu i przeprowadzić badanie

Przeczytałeś poprzedni punkt, zastanowiłeś się i stwierdziłeś, że to nie dla Ciebie. Jesteś tradycjonalistą, wolisz ankietę przeprowadzić osobiście. Jasne, rozumiem.

Podczas wyboru grupy badawczej, pomyśl o tym, aby były to osoby, które dasz radę zebrać w jednym miejscu i poprosić o wzięcie udziału w badaniu.

Przykładowo. Nauczyciele, których możesz zebrać w pokoju nauczycielskich, uczniowie, których można zebrać w klasie, pracownicy danej firmy, których można zebrać w pokoju socjalnym, itp.

Co robić, jeżeli moja grupa badawcza nie chce wziąć udziału w badaniu?

Masz kilka opcji:

1. Możesz zmienić grupę badawczą np. na pracowników innej firmy, nauczycieli z innej szkoły, urzędników z innego urzędu, itp. Dobrze, jeżeli masz jeszcze sporo czasu.
2. Poprosić o pomoc przełożonego badanych, aby zmotywował swoich podwładnych do wypełnienia ankiety. Np. dyrektor może zmotywować nauczycieli, prezes swoich kierowników, brygadzista robotników, burmistrz swoich urzędników, itp.
3. Możesz zaoferować jakiś bonus za wypełnienie ankiety lub wzięcie udziału w badaniu. Jaki? To zależy od Twojej grupy badawczej i Twojej kreatywności. Np. na żula Mietka zadziała obietnica mocnego piwa z Biedronki. Na ambitnego kierownika to, że pokażesz mu potem wyniki swoich badań. Na przedszkolaków dobrze zadziała torba czekoladowych cukierków. Musisz pomyśleć.
4. Możesz poszukać podobnej grupy badawczej w internecie, np. na forum dla nauczycieli, forum dla mechaników, forum dla fryzjerek, itp.

Co to znaczy, że próba badawcza ma reprezentować całą populację?

Oznacza to, że próba badana, powinna obejmować osoby, które najlepiej reprezentują całą grupę osób badanych, czyli populację generalną. Próba musi być podobna do tej populacji, posiadać takie same cechy, osoby powinny być w zbliżonym wieku, wykształceniu, powinny mieć taką samą płeć albo rozkład płci i posiadać inne istotne cechy.

Przykład 1.

W badaniu analizujesz wiedzę polskich studentów na temat zdrowego odżywiania. Powinieneś zbadać studentów, najlepiej nie z jednej, a z kilku różnych uczelni, studiujących różne kierunki studiów. Nie możesz przeprowadzić tego badania wśród uczniów liceum, bo ich wiedza na temat zdrowego odżywiania może być inna niż studentów i wyniki będą niemiarodajne.

Przykład 2.

Analizujesz system motywacji w opinii kobiet określonego przedsiębiorstwa. Próbą badawczą mają być wyłącznie kobiety pracujące w tym, a nie innym przedsiębiorstwie. Być może kobiety inaczej niż mężczyźni oceniają system motywacji, na inne jego elementy zawracają większą uwagę niż mężczyźni. Dlatego, jeśli zbadasz kobiety i mężczyzn, wyniki również będą zakłamane.

Już rozumiesz? Próba jest częścią populacji generalnej, wybranej do badania w taki sposób, by na podstawie przysługujących jej cech wnioskować o cechach całej populacji.

Próba badawcza jako element rozdziału metodologicznego

W rozdziale metodologicznym tylko wspominasz o swojej grupie badawczej. Nie opisujesz jej dokładnie.

Zdarza się, że niektórzy studenci, opisują próbę badawczą właśnie w tym rozdziale. Nie jest to wielkim błędem, ale Twoje badanie będzie bardziej czytelne i przejrzyste jak swoją próbę opiszesz w rozdziale badawczym.

Próba badawcza jako element ankiety

W ankiecie zbierasz informacje na temat próby badawczej. Jak to zrobić? Nie chcę się powtarzać, więc przeczytaj poniższe artykuły.

Jak zrobić ankietę do pracy dyplomowej? >>
Pobierz przykładowe ankiety >>

Próba badawcza jako element rozdziału badawczego

Próbę badawczą dokładnie opisujesz i interpretujesz w rozdziale badawczym w punkcie

Charakterystyka badanej społeczności.

Jak to zrobić dobrze i prosto? Wszystko opisałem w poniższym artykule. Szukaj punktu- “Opowiedz o grupie badawczej”.

Jak napisać rozdział badawczy?>>
Pobierz przykładowe rozdziały badawcze>>

Pomoc przy badaniach w pracy dyplomowej

Potrzebujesz pomocy z rozdziałem metodologicznym lub badawczym?
Wypełnij formularz»

Przygotowaliśmy bardzo dużo dodatkowych materiałów. Dzięki nim sam zrobisz badania w pracy dyplomowej.

Zobacz wzory rozdziałów metodologicznych plus materiały premium»
Zobacz wzory rozdziałów badawczych plus materiały premium»

Jeżeli dalej masz wątpliwości, napisz. Wspólnie rozwiążemy Twój problem.

Napisałem rozdział badawczy. Co dalej?

Naucz się pisać bez plagiatu. Sprawdź kurs online:
–> Piszę Bez Plagiatu. Kompleksowy kurs pisania prac

Zobacz, jakie materiały mogę Ci jeszcze zaproponować:
–> Sklep Magistra na 5

✔ Przygotuj wstęp
Wstęp do pracy dyplomowej. Jak go przygotować?

✔ Przygotuj zakończenie
Jak napisać zakończenie do pracy dyplomowej?

Wielka prośba

Przydał Ci się ten artykuł? Pomogłem Ci? Pomóż mi dotrzeć do innych osób, którym ta wiedza może pomóc. Jak to zrobić?

1. Udostępnij na FB ??

2. Podeślij znajomemu link mailem lub na Messengerze ?

3. Zostaw komentarz poniżej ⬇⬇ Możesz nawet ponarzekać. Dla mnie zaszczytem jest, że przeczytałeś do końca.

Nie zapomnij o prezentach!